Karabük’ün Ekonomisi Nasıl Canlanabilir?
Karabük, demir-çelik sanayisine dayalı bir ekonomiye sahiptir. Ancak bu sektör ve diğer sektörlerde yaşanan sorunlar, Karabük’ün ekonomik daralma yaşamasına neden olmuştur.
Biliyorsunuz, daha 2 gün önce Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2022 yılı il bazında Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerine göre, Karabük ilinde ekonomik daralma yaşandı. Karabük, kişi başı gelir ve GSYH’de en yüksek oranlı küçülme gösteren il oldu.
Karabük şanssız bir il mi?
Aslında hiçte şansız değil. Bir çok imkanlara sahip olan Karabük, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir ildir. Karabük’ün ekonomisi, başta demir-çelik sanayi olmak üzere, tekstil, orman, tarım ve turizm sektörlerine dayanmaktadır. Karabük, Türkiye’nin en önemli demir-çelik üretim merkezlerinden biridir. Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları (KARDEMİR), 1939 yılında kurulmuş ve 1941 yılında üretime başlamıştır. KARDEMİR, Türkiye’nin ilk ve en büyük entegre demir-çelik tesisi olup, yıllık 3,5 milyon ton üretim kapasitesine sahiptir.
Peki, Karabük’ün Ekonomisi Nasıl Canlanabilir?
Karabük’ün ekonomisi, son yıllarda çeşitli nedenlerle daralmıştır. Bunların başında, küresel piyasalarda yaşanan durgunluk, rekabet, maliyet artışı, talep azalması, kur dalgalanmaları, enerji fiyatları, vergi yükü, yatırım eksikliği, altyapı sorunları, nitelikli işgücü yetersizliği, inovasyon eksikliği, çevre sorunları ve pandemi etkileri gelmektedir. Bu nedenler, Karabük’ün ihracat ve ithalat rakamlarını olumsuz yönde etkilemiş, işsizlik oranını artırmış, gelir dağılımını bozmuş ve sosyal refahı azaltmıştır.
Karabük’ün ekonomisinin yeniden canlanması için, öncelikle demir-çelik sektörünün rekabet gücünü artırmak, üretim maliyetlerini düşürmek, ürün çeşitliliğini ve kalitesini artırmak, yeni pazarlara açılmak, teknolojiyi yenilemek, enerji verimliliğini sağlamak, çevre dostu üretim yapmak ve Ar-Ge faaliyetlerini desteklemek gerekmektedir. Ayrıca, diğer sektörlerde de yatırım, istihdam, inovasyon, ihracat, eğitim, altyapı ve sosyal hizmetler alanlarında iyileştirmeler yapmak, Karabük’ün ekonomik potansiyelini ortaya çıkarmak ve sürdürülebilir bir kalkınma sağlamak için önemlidir.
Karabük ekonomisinin kurtarıcısı demir çelik sanayisi mi?
Karabük, demir çelik sanayisine dayalı bir ekonomiye sahiptir. Bu sektör, küresel rekabet, düşük talep, yüksek maliyetler, çevresel sorunlar ve teknolojik değişim gibi zorluklarla karşı karşıyadır. Karabük Demir Çelik Fabrikaları, son yıllarda üretimini azaltmak ve işten çıkarmak zorunda kalmıştır. Bu da Karabük’ün gelirini ve istihdamını olumsuz etkilemiştir. Bu nedenle, demir-çelik sektörünün modernizasyonu, yeniden yapılandırılması ve rekabet gücünün artırılması için gerekli adımların atılması gerekmektedir. Bu kapsamda, KARDEMİR’in üretim kapasitesini ve ürün çeşitliliğini artırmak, maliyetlerini düşürmek, enerji verimliliğini sağlamak, çevre dostu üretim yapmak ve Ar-Ge faaliyetlerini desteklemek için yatırımlar yapması, hem kendi hem de Karabük’ün ekonomik geleceği için önemlidir. Ayrıca, demir-çelik sektöründe çalışan işçilerin eğitim, beceri ve niteliklerinin geliştirilmesi, teknolojik değişime uyum sağlamaları ve sosyal haklarının korunması da gerekmektedir.
Karabük ekonomisini tarım ve orman nasıl etkiler?
Karabük, tarım ve orman ürünleri açısından da zengin bir ildir. Ancak bu sektörlerde de verimlilik, kalite, pazarlama ve lojistik gibi sorunlar yaşanmaktadır. Karabük’ün tarım ve orman ürünleri ihracatı, ithalatından daha düşüktür. Bu da Karabük’ün dış ticaret açığını artırmaktadır. Bu nedenle, tarım ve orman sektörlerinde verimliliği ve kaliteyi artırmak, ürün çeşitliliğini ve katma değerini yükseltmek, pazarlama ve lojistik altyapısını geliştirmek, ihracat potansiyelini ortaya çıkarmak ve desteklemek için çalışmalar yapılmalıdır. Ayrıca, tarım ve orman sektörlerinde çalışanların gelir ve refah düzeylerinin yükseltilmesi, sosyal güvenlik ve sigorta haklarının sağlanması, eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden yararlandırılması da önemlidir.
Turizm sektöründe Karabük ekonomisi ne halde?
Karabük, turizm potansiyeli yüksek bir ildir. Özellikle Safranbolu ilçesi, tarihi ve kültürel mirasıyla UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır. Ancak Karabük’ün turizm altyapısı, tanıtımı, çeşitliliği ve kalitesi yeterli değildir. Karabük’ün turizm geliri, Türkiye ortalamasının altındadır. Bu da Karabük’ün hizmet sektörünü geliştirmesini engellemektedir. Bu nedenle, turizm sektöründe altyapıyı iyileştirmek, tanıtımı artırmak, çeşitliliği sağlamak, kaliteyi yükseltmek, yeni turizm ürünleri ve destinasyonları geliştirmek, turizm işletmelerini desteklemek ve teşvik etmek, turizm çalışanlarının eğitim ve niteliklerini geliştirmek için projeler üretilmeli ve uygulanmalıdır.
Koronavirüs salgını Karabük'ü ne kadar etkiledi?
Karabük, koronavirüs salgını nedeniyle de ekonomik daralma yaşamıştır. Salgın, hem iç hem de dış talebi azaltmış, üretim, tüketim, yatırım ve istihdamı olumsuz etkilemiştir. Karabük’ün GSYH’si 2020 yılında yüzde 9.9, 2021 yılında ise yüzde 11 küçülmüştür. Karabük’ün kişi başına geliri de 2020 yılında 7.720 dolar, 2021 yılında ise 7.350 dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu nedenle, salgının ekonomik etkilerini azaltmak, toparlanmayı hızlandırmak ve sürdürülebilir bir büyüme sağlamak için gerekli önlemler alınmalıdır. Bu kapsamda, salgınla mücadelede etkin bir sağlık sistemi kurmak, aşılamayı yaygınlaştırmak, salgın kısıtlamalarını kademeli olarak kaldırmak, ekonomik faaliyetleri desteklemek, işletmelere ve çalışanlara kredi, hibe, vergi indirimi, erteleme, istihdam teşviki gibi kolaylıklar sağlamak, sosyal yardım ve destekleri artırmak, gelir dağılımını iyileştirmek, yoksullukla mücadele etmek gerekmektedir.
Karabük ekonomisi nasıl canlanır ve gelişir?
Karabük’ün ekonomisi, demir-çelik sanayisine dayalı bir ekonomi olmaktan çıkıp, daha çeşitli, dinamik, rekabetçi, yenilikçi, katma değerli, sürdürülebilir ve kalkınmacı bir ekonomiye dönüşmelidir. Bu da ancak, sektörler arası iş birliği, koordinasyon, planlama, strateji, vizyon, misyon, hedef, politika, program, proje, eylem, uygulama, izleme, değerlendirme, raporlama ve geri bildirim gibi unsurların etkin bir şekilde hayata geçirilmesiyle mümkün olacaktır.
Karabük’ün ekonomik sorunlarını çözmek ve potansiyelini ortaya çıkarmak için, ilin tüm paydaşlarının, başta Karabük Valiliği, Karabük Belediyesi, Karabük Üniversitesi, Karabük Ticaret ve Sanayi Odası, Karabük Esnaf ve Sanatkarlar Odası, Karabük Demir ve Çelik Fabrikaları, Karabük Organize Sanayi Bölgesi, Karabük Ziraat Odası, Karabük Turizm Derneği, Karabük Sivil Toplum Kuruluşları, Karabük İş Dünyası, Karabük Çalışanları, Karabük Halkı olmak üzere, ortak akıl, ortak irade, ortak sorumluluk, ortak çıkar, ortak hedef, ortak çalışma, ortak başarı ve ortak paylaşım anlayışıyla hareket etmesi gerekmektedir.
Karabük’ün ekonomik canlanması, sadece Karabük’ün değil, Türkiye’nin de yararına olacaktır. Karabük, Türkiye’nin demir-çelik başkenti, kültür ve turizm şehri, sanayi ve ticaret merkezi, eğitim ve bilim kenti, tarım ve orman cenneti, doğa ve çevre dostu bir il olmayı hak etmektedir. Karabük’ün ekonomik canlanması, Karabük’ün bu haklarına kavuşmasını sağlayacaktır.
Tepkiniz nedir?